Wzrost limitów finansowych w ustawie o rachunkowości 

Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustawy (dalej: nowelizacja ustawy o rachunkowości) ma na celu wdrożenie dwóch unijnych dyrektyw:

1. Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. odnoszącej się do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (tekst aktu) – termin wdrożenia to 6 lipca 2024 r.
2. Dyrektywy delegowanej Komisji (UE) 2023/2775 z dnia 17 października 2023 r. zmieniającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE w odniesieniu do dostosowania kryteriów wielkości przedsiębiorstwa dla mikro-, małych, średnich i dużych jednostek lub grup (tekst aktu) (dalej: dyrektywa delegowana) – termin wdrożenia to 24 grudnia 2024 r.

Nowe unijne limity definiujące kategorie jednostek

Państwa członkowskie stosują wspólną definicję jednostek i grup ze względu na rozmiar podmiotu. Dyrektywa delegowana podniosła wysokość sumy bilansowej i przychodów netto ze sprzedaży, czyli dwa z trzech kryteriów używanych do definiowania podmiotów. Kryterium średniej liczby zatrudnionych w roku obrotowym nie zostanie podwyższone!

• Podwyższone unijne progi finansowe definiujące jednostkę (wymagane spełnienie 2 z 3 podanych progów)

O ile zostaną podniesione progi finansowe?

Decyzja unijnych organów o podniesieniu progów finansowych definiujących poszczególne kategorie jednostek, tj. mikro, małe, średnie i duże jednostki, to odpowiedź na wysoki poziom inflacji w UE w ostatnich latach. Ma to uchronić mniejsze podmioty przed obciążeniem, na skutek inflacji, wymogami, które dotyczą dużych jednostek np. obowiązek badania sprawozdania finansowego.

W projekcie nowelizacji ustawy o rachunkowości, w zakresie implementacji dyrektywy delegowanej, zaproponowano podniesienie o 25% i zaokrąglenie w górę progów:

1. definiujących poszczególne kategorie jednostek
2. określających obowiązek poddania badaniu sprawozdania finansowego

Jakie jeszcze progi finansowe zostaną podniesione?

Pośrednią konsekwencją podniesienia progów w dyrektywie delegowanej ma być również:

1. Podniesienie o 25% wysokości przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych, których przekroczenie powoduje obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych i stosowania ustawy o rachunkowości dla

• osób fizycznych
• spółek cywilnych i jawnych osób fizycznych
• przedsiębiorstw w spadku
• spółek partnerskich
• przedsiębiorstw w spadku działających zgodnie z ustawą o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw

Jeżeli nowelizacja ustawy o rachunkowości zostanie przyjęta przez Sejm, nowy limit decydujący o obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych dla w/w podmiotów będzie wynosił 2.500.000 mln EUR.

2. Podniesienie o 25% wysokości kryteriów przychodów netto ze sprzedaży oraz sumy aktywów bilansu, których spełnienie umożliwia jednostkom stosowanie niektórych uproszczeń (np. klasyfikowanie umów leasingu finansowego według kryteriów określonych przepisami prawa podatkowego, a nie ustawy o rachunkowości)

Ile aktualnie wynosi limit decydujący o obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych w Polsce?

Zgodnie z ustawą o rachunkowości do prowadzenia ksiąg rachunkowych zobligowane są:

• osoby fizyczne
• spółki cywilne i jawne osób fizycznych
• przedsiębiorstwa w spadku
• spółki partnerskie
• przedsiębiorstwa w spadku działające zgodnie z ustawą o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw

jeżeli mają siedzibę/miejsce sprawowania zarządu w Polsce, a ich przychody za ubiegły rok podatkowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2.000.000 EUR. Limit przychodów za 2023 r. decydujący o obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych wynosi w przeliczeniu 9.218.200 zł.

Ważne: limit ten przelicza się na walutę polską po średnim kursie ogłoszonym przez NBP, na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy. W 2023 r. był to kurs z dnia 2 października, czyli 4,6091 zł/euro (tabela nr 190/A/NBP/2023).

Ile ma wynosić nowy limit decydujący o obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych?

Jeżeli nowelizacja ustawy o rachunkowości zostanie przyjęta przez Sejm, nowy limit decydujący o obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych będzie wynosił 2.500.000 mln EUR.

Kiedy wejdą w życie nowe limity finansowe w ustawie o rachunkowości?

Projekt nowelizacji ustawy o rachunkowości ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów w II kwartale 2024 r. Polska zobowiązana jest implementować unijną dyrektywę delegowaną, na której kanwie mają być zwiększone limity, do 24 grudnia br.